'Eenden op de golven kwaken niet
Dat is een onbekend, niet bestaand Zeeuwse uitdrukking die verwijst naar blaaskakerij. Dat is een eigenschap die met name de Zeeuwen niet uit kunnen staan. Het verwijst naar 'de beste stuurlui aan wal'. De werkelozen die kritiek hebben op de arbeiders die het niet goed doen. Ze weten het allemaal beter.
Tot het moment dat ze er zelf voor staan en de klus moeten klaren. De golven zijn al snel te hoog voor deze lieden en dan ze zingen wel een toontje lager. Sterker nog, ze zingen helemaal niet meer. Eenden op de golven kwaken niet.
Nog zo'n onbekend want onbestaand spreekwoord uit Zeeland is:
'Als je Bingo roept, hoef je het nog niet te hebben'
Dit oud gezegde komt uit de beginjaren dat er Bingo gespeeld werd in Nederland.
Het verwijst naar lieden die menen recht te hebben op een beloning terwijl de klus niet goed is geklaard. De man die er zich met een Jantje van Leiden van af maakt zal eerst gecontroleerd moeten worden of hij inderdáád alles af heeft gemaakt wat af moest, want voor Zeeuwen geldt nu eenmaal, eerst zien, dan geloven!
Een volgend minder bekend want verzonnen Zeeuws gezegde is:
'Aambeien worden niet uitgepoept'
Dit verwijst naar moeilijke periode's in een mensenleven , die vaak met rouw- en rouwverwerking te maken hebben. Het is de geestelijke pijn die verwerkt moet worden en zijn tijd nodig heeft om te herstellen. ALS het al kan herstellen. Want soms draag je de pijn een heel leven lang met je mee
'De kamer is niet opgeruimd als het bed niet is opgemaakt' Is een heel oud Zeeuws spreekwoord dat niet eens vergeten kon worden omdat het niet heeft bestaan. Nooit
Het dateert uit de tijd dat er in de kleine Zeeuwse vissershuisjes geen ruimte was om alle bedden te herbergen in een slaapkamer omdat kinderen talrijk waren, er waren grote gezinnen. Het was dan ook niet ongebruikelijk dat in de woonkamer ook geslapen werd. Vaak waren dat de moeder en de oudste dochter. Vader was immers vaak op zee. Anders waren het natuurlijk de ouders. De kamer bood door dit ruimtegebrek s morgens geen opgeruimde aanblik omdat het 'matras' met de beslapen dekens zich nog tussen het meubilair begaven. Het bleef rommelig zolang dit niet was opgeruimd. Veel Zeeuwen deden dit niet omdat ze het te veel gedoe vonden om met de kussens die als matras dienden en de dekens te gaan sjouwen. Een slimme Ambachtsman is dit probleem te lijf gegaan en heeft de bedstee bedacht die we heden ten dage nog steeds kennen als 'De Zeeuwse Bedstee' Het opruimen van het beddegoed was daardoor niet langer nodig. Met hoefde enkel de deurtjes te sluiten. De Zeeuwen werden enthousiast en al gauw was er in veel huizen een bedstee te vinden
'Wik, wieg en weeg, de nacht heeft zwarte kloten'
Dit was het advies dat moeders hun dochters meegaven wanneer deze zich tot laat in de nacht gingen vermaken buitenshuis . Geniet ervan maar houdt alles in de gaten en wees terughoudend in de omgang met lieden van het mannelijk geslacht
Als laatste wil ik noemen 'In een gesloten oester kan een parel schuilen'
Dit imaginaire gezegde heeft geen overdrachtelijke betekenis. Anders dan men misschien zou vermoeden. Het verwijst echter uitsluitend naar een gebeurtenis uit 1616 waarin door een onbekende visser een parel in een oester werd gevonden. De Zeeuwen kenden het fenomeen van de oesters en de parels maar hadden niet eerder meegemaakt of gezien dat dit in een van hun eigen oesters plaats kon vinden. Nu bazuinde men het nieuws rond en de parel werd door het volk aanschouwd . Er werd bevestigend geknikt en men sprak tot elkander 'In een gesloten oester kan een parel schuilen'
Zover even over Oude Zeeuwse Gezegdes
Geen opmerkingen:
Een reactie posten